Chcesz zostać jedynym właścicielem auta, które obecnie należy do kilku osób? A może planujesz wykreślić drugiego właściciela z dowodu rejestracyjnego po spłacie udziałów? Zniesienie współwłasności to formalność, którą możesz załatwić szybko i bez komplikacji, o ile współwłaściciele są zgodni. Sprawdź, jak przygotować odpowiednią umowę, co trzeba zabrać do urzędu i kiedy możesz uniknąć podatku.
Na czym polega współwłasność samochodu w praktyce?
Współwłasność samochodu oznacza, że pojazd należy do dwóch lub więcej osób, które mają w nim określone udziały. W praktyce każdy ze współwłaścicieli ma prawo do korzystania z auta oraz współdecyduje o jego sprzedaży, ubezpieczeniu czy rejestracji.
Udziały nie muszą być równe. Mogą zostać dowolnie ustalone w umowie. Wszystkie osoby, mające prawo własności pojazdu, widniejące w dowodzie rejestracyjnym ponoszą solidarną odpowiedzialność za pojazd, np. za opłacenie OC.
Współwłasność często jest stosowana między członkami rodziny lub partnerami. Może jednak dotyczyć również osób, które nie są ze sobą spowinowacone czy spokrewnione.
Współwłasność pojazdu – kiedy możesz się na nią zdecydować?
Z takiego rozwiązania najczęściej korzystają młodzi kierowcy, którzy od niedawna mają uprawnienia i nie wypracowali własnej historii ubezpieczeniowej. Takie osoby płacą najwięcej za OC. Jeśli natomiast dzielą własność pojazdu z innym doświadczonym kierowcą, np. z rodzicem, składka może być znacznie niższa, ponieważ są w niej uwzględnione zniżki, które ten już wypracował.
Kiedy współwłasność pojazdu się opłaca?
Współwłasność pojazdu opłaca się przede wszystkim wspomnianym młodym kierowcom, którzy nie mają jeszcze wypracowanej historii ubezpieczeniowej. Dzięki temu mogą skorzystać ze zniżek doświadczonego współwłaściciela, co znacznie obniża koszt obowiązkowego OC, nawet o kilkadziesiąt procent. Takie rozwiązanie pozwala też budować własną historię ubezpieczeniową, co w przyszłości przełoży się na tańsze polisy.
Współwłasność może być również korzystna w przypadku pojazdów używanych przez kilka osób, np. w rodzinie. W takiej sytuacji ułatwia ona zarządzanie formalnościami czy rozliczeniami. W niektórych przypadkach wpisanie współwłaściciela może być też formą zabezpieczenia, np. przy wspólnym zakupie auta. Taka konstrukcja prawna sprawdza się również, gdy pojazd jest kupowany na kredyt. Bank może wymagać wówczas prawnego przypisania mu udziałów.
Warto pamiętać, że każde rozwiązanie ma swoje konsekwencje. W przypadku wspólnego posiadania auta zarówno korzyści, jak i obowiązki rozkładają się na wszystkich współwłaścicieli. Może być też trudniej się porozumieć w kontekście zarządzania samochodem, bo na poważne, drogie naprawy czy sprzedaż muszą zgodzić się wszyscy współwłaściciele.
Zniesienie współwłasności auta – co to znaczy?
Współwłasność samochodu może być korzystna z powodu niższego ubezpieczenia. Warto jednak zdawać sobie sprawę, że jeśli młody kierowca spowoduje kolizję drogową, składka wzrośnie i straci na tym również drugi współwłaściciel, czyli doświadczony kierowca. W takiej sytuacji niekiedy korzystniejsze może być zrezygnowanie ze współwłasności. Jest to jedna z najczęstszych przyczyn składania wniosku w tej sprawie do wydziału komunikacji.
Zniesienie współwłasności polega na wykreśleniu innych współwłaścicieli z dowodu rejestracyjnego pojazdu. Właścicielem pozostaje tylko jedna osoba, do której od tego momentu należy 100% udziałów w samochodzie.
Jak znieść współwłasność w najłatwiejszy sposób?
Taką procedurę najłatwiej przeprowadzić, jeśli współwłaściciele zgadzają się na rozwiązanie umowy współwłasności pojazdu. W takiej sytuacji wystarczy sporządzić umowę zrzeczenia się praw do części samochodu na rzecz jednego z właścicieli. W takim dokumencie należy podać:
- dane wszystkich współwłaścicieli samochodu (imiona, nazwiska, PESEL, miejsca zamieszkania, numery dowodów osobistych),
- dane pojazdu (model, marka, numer VIN i numer rejestracyjny),
- wysokość udziałów w procentach, z której rezygnuje każdy ze współwłaścicieli samochodu,
- wartość udziałów zbywanych przez jednego ze współwłaścicieli samochodu.
Jak wypełnić wniosek o zniesienie współwłasności?
Wypełnienie wniosku nie jest skomplikowane. Najłatwiej pobrać z naszej strony gotowy wzór i wpisać do niego wyżej wymienione dane. Będą do tego potrzebne dowody osobiste wszystkich współwłaścicieli oraz dowód rejestracyjny pojazdu.
Bardzo ważne jest podanie wysokości udziałów każdej z osób, ponieważ nie zawsze wynosi ona 50%/50%. Należy także wpisać wartość pojazdu na dzień składania wniosku. Można ją oszacować np. na podstawie ogłoszeń o sprzedaży podobnych modeli aut.
Wniosek musi zostać podpisany własnoręcznie przez wszystkie osoby, które biorą udział w procedurze. To bardzo ważne, ponieważ bez podpisów nie zostanie on przyjęty w urzędzie.
Jakie są inne metody zniesienia współwłasności?
Nie zawsze zniesienie współwłasności musi się odbywać na podstawie zrzeczenia się części udziałów na rzecz jednego właściciela. Współwłaściciele mogą to również zrobić w formie sprzedaży lub przekazania darowizny swoich udziałów w aucie. W tym drugim przypadku trzeba się liczyć z tym, że może powstać obowiązek zapłaty podatku od darowizny.
Ważne! Przy zakupie samochodu (lub części udziałów w pojeździe) od osoby fizycznej, która nie prowadzi działalności gospodarczej, trzeba zapłacić podatek PCC. Wynosi on 2% wartości transakcji.
Kiedy nie trzeba płacić podatku od darowizny?
Z podatku od darowizny są zwolnione osoby, które otrzymały ją od najbliższych członków swojej rodziny. Do tej grupy zalicza się:
- żonę, męża,
- matkę, ojca, babcię, dziadka, prababcię, pradziadka,
- córkę, syna, wnuczkę, wnuka, prawnuczkę, prawnuka,
- pasierbicę, pasierba,
- siostrę, brata,
- macochę, ojczyma.
Aby uniknąć konieczności wnoszenia opłaty, trzeba jednak złożyć deklarację o darowiźnie do Urzędu Skarbowego w ciągu 6 miesięcy od jej otrzymania.
W pozostałych przypadkach (czyli darowizny od przyjaciela, kuzyna, sąsiada itp.) należy zapłacić podatek w określonej kwocie. Jego wysokość warto sprawdzić na stronie podatki.gov.pl.
Zgłoszenie zniesienia współwłasności w wydziale komunikacji
Podstawą procedury zniesienia współwłasności jest sporządzenie umowy pomiędzy współwłaścicielami. Wraz z nią trzeba złożyć w wydziale komunikacji wniosek o zniesienie współwłasności pojazdu.
W urzędzie należy dodatkowo przedstawić dowód rejestracyjny pojazdu, kartę pojazdu (jeśli została wydana) i ubezpieczenie OC. Na dopełnienie powyższych formalności w wydziale komunikacji masz 30 dni od daty sporządzenia umowy darowizny.
Jak długo trwa procedura zniesienia współwłasności?
Procedura zniesienia współwłasności może trwać bardzo krótko, jeśli współwłaściciele są zgodni i decydują się na polubowne przekazanie udziałów jednej osobie. W takim przypadku wystarczy sporządzić umowę i w ciągu 30 dni złożyć odpowiedni wniosek w urzędzie wraz z kompletem dokumentów, co zwykle zamyka sprawę w trakcie jednej wizyty.
Ważne jest jednak, aby wszyscy współwłaściciele podpisali dokument. Bez tego urząd nie przeprowadzi zmian. Jeśli brakuje któregokolwiek załącznika, procedura może się przedłużyć do czasu ich uzupełnienia.
Znacznie bardziej czasochłonne jest zniesienie współwłasności na drodze sądowej, które wybiera się wtedy, gdy strony nie mogą dojść do porozumienia. Postępowanie w tym przypadku może trwać od kilku miesięcy do nawet kilku lat i wiąże się z dodatkowymi kosztami. W tym czasie samochód musi mieć ważne OC oraz aktualny przegląd, co również obciąża współwłaścicieli. Z tego względu warto dążyć do polubownego rozwiązania sprawy, bo to znacznie skraca czas trwania całej procedury.
Wymiana dowodu rejestracyjnego po zniesieniu współwłasności – czy jest konieczna?
W dowodzie rejestracyjnym zawsze są wpisani wszyscy współwłaściciele samochodu. Jeśli jeden z nich zostaje wykreślony, nie zawsze istnieje wymóg wyrabiania nowego dokumentu.
Obowiązuje tu następująca zasada: jeśli osoba zbywająca udziały jest wpisana w dowodzie na drugim bądź kolejnym miejscu, to wymiana dowodu nie jest konieczna. W takiej sytuacji wystarczy poprosić urzędnika, aby wykreślił współwłaściciela zbywającego udziały samochodu.
Jak wygląda procedura zniesienia współwłasności, gdy jeden ze współwłaścicieli jest zadłużony?
Współwłasność samochodu z osobą zadłużoną może generować wiele problemów, m.in. przy opłacaniu OC, naprawach czy korzystaniu z auta. W związku z tym warto rozważyć jej zniesienie. Jak to zrobić?
Jeśli zadłużony współwłaściciel zgadza się na pozbycie się swoich udziałów, procedura przebiega co do zasady standardowo. Gorzej jest wtedy, gdy pojazdem zainteresuje się już komornik. Wówczas udziały dłużnika mogą zostać wystawione na licytację. Drugi współwłaściciel ma wtedy do wyboru:
- wykupić udziały dłużnika,
- przekazać swoją część do sprzedaży.
Po licytacji komornik potrąca kwotę pokrywającą długi (do wysokości wartości udziałów dłużnika w aucie) a pozostałą część zwraca współwłaścicielom, proporcjonalnie do tego, ile im się należy. Taka sytuacja jest trudna, dlatego najlepiej rozwiązywać współwłasność, zanim pojawią się działania egzekucyjne.
Zniesienie współwłasności po śmierci jednego ze współwłaścicieli
Jeśli zmarły współwłaściciel samochodu pozostawił testament, to jego udziały dziedziczy osoba wskazana przez niego w dokumencie. Z kolei, gdy nie spisał ostatniej woli, stosuje się standardowe zasady dziedziczenia ustawowego.
Zwykle zdarza się, że wspólne korzystanie z samochodu z nowym współwłaścicielem (spadkobiercą) nie jest możliwe lub komfortowe. Wówczas można znieść umowę współwłasności auta. Należy ustalić, który ze współwłaścicieli spłaci drugiego i pozostawi pojazd do jego wyłącznej dyspozycji.
Zniesienie współwłasności, gdy jeden ze wspólników nie wyraża zgody
Jeśli jeden ze współwłaścicieli nie zgadza się na zbycie swojej części udziałów samochodu, można zgłosić taką sprawę do sądu. Pozew może wnieść każdy ze współwłaścicieli, który dąży do zniesienia współwłasności. Proces trwa zwykle bardzo długo i wiąże się z kosztami. Przez cały czas jego trwania auto musi mieć ważne ubezpieczenie OC i badanie techniczne, a to generuje koszty w wysokości co najmniej kilkuset złotych rocznie.
Co ważne, sądowe zniesienie współwłasności nie oznacza, że jedna osoba zyskuje prawo do całości pojazdu. Dotychczasowa wysokość udziałów obowiązuje do czasu, aż jeden ze współwłaścicieli ureguluje należności wobec drugiego. Decyzję o tym, kto zostanie wyłącznym właścicielem, a kto otrzyma zapłatę, może podjąć sąd.
Taką opcję warto traktować jako ostateczność, bo zwykle nie jest korzystna dla żadnej ze stron.
Zgłoszenie zmiany ubezpieczycielowi – czy jest obowiązkowe?
Zgłoszenie zmiany współwłasności w wydziale komunikacji to nie wszystko. Trzeba również poinformować o niej towarzystwo ubezpieczeniowe w ciągu 14 dni od dnia przeniesienia własności. Jest to niezbędne, ponieważ każda zmiana właściciela może wpłynąć na wysokość składki na ubezpieczenie pojazdu.
Jeśli po rekalkulacji cena polisy nie jest satysfakcjonująca, można poszukać nowej w innej firmie ubezpieczeniowej. W przypadku ubezpieczenia OC jego zakres jest zawsze identyczny, więc nie ma większego znaczenia, gdzie zostanie ono wykupione. Polisy mogą natomiast znacząco różnić się cenami, dlatego warto poszukać najtańszego OC, by nie przepłacać.
Kalkulator OC/AC pomoże Ci w znalezieniu najlepszej oferty ubezpieczenia bez wychodzenia z domu. Szybko i wygodnie porównasz ceny polisy u różnych ubezpieczycieli. Możesz ją od razu kupić – zrobisz to o każdej porze i z każdego miejsca.
