Pojazd, którego już nie używasz i nie należy do Ciebie, musi zostać wyrejestrowany. Jak to zrobić krok po kroku, by mieć pewność, że wszystkie formalności zostaną załatwione zgodnie z obowiązującym prawem? Z poniższymi wskazówkami nie przysporzy Ci to trudności.
Kiedy trzeba wyrejestrować pojazd?
Wbrew pozorom obowiązek wyrejestrowania pojazdu nie powstaje wcale po jego sprzedaży. W tej sytuacji składa się do urzędu zaświadczenie o jego zbyciu i to już koniec formalności.
Wyrejestrowanie samochodu jest konieczne w przypadku jego:
- kradzieży,
- wywozu albo sprzedaży za granicą,
- kasacji przeprowadzonej za granicą,
- trwałej utraty,
- wycofania z obiegu,
- przekazania do stacji demontażu pojazdów albo do punktu zbierania odpadów. W tym jednym przypadku urząd może samodzielnie wyrejestrować auto, gdy tylko dotrze do niego zaświadczenie ze stacji demontażu, w której przeprowadzono ten proces.
Czy pojazd można ponownie zarejestrować?
Wyrejestrowanie samochodu jest procesem ostatecznym, który standardowo nie podlega cofnięciu. Mimo wszystko prawo dopuszcza wyjątki, w których decyzja o wyrejestrowaniu może zostać anulowana, a pojazd ponownie zarejestrowany. Zalicza się do nich następujące sytuacje:
- odzyskanie skradzionego samochodu,
- rejestracja pojazdu zabytkowego, uznanego za unikatowy (powyżej 25 lat) lub mający szczególne znaczenie dla historii motoryzacji przez rzeczoznawcę samochodowego,
- rejestracja pojazdu wcześniej wyrejestrowanego z powodu sprzedaży za granicą lub wywiezienia z kraju,
- rejestracja przyczepy rolniczej lub ciągnika.
Czy możliwe jest czasowe wyrejestrowanie pojazdu?
Alternatywę dla wyrejestrowania samochodu na stałe jest przeprowadzenie jego czasowego wyrejestrowania, czyli wycofania go z czynnego ruchu na określony okres. W tym czasie nie można z niego korzystać, a na właścicielu spoczywa obowiązek zabezpieczenia go w taki sposób, by nikt nie był w stanie uruchomić silnika i wyjechać bez jego wiedzy. Auto może pozostać wyrejestrowane od 2 do 24, a czasem nawet 48 miesięcy. Po tym czasie konieczne jest jego ponowne zarejestrowanie.
Furtka ta jest otwarta jedynie dla pewnej grupy pojazdów. Należą do nich:
- samochody ciężarowe,
- samochody osobowe, w przypadku których zaszła potrzeba naprawienia uszkodzeń zasadniczych elementów nośnych konstrukcji, ale tylko tych określonych w ustawie Prawo o ruchu drogowym,
- przyczepy do 3,5 tony,
- autobusy,
- ciągniki samochodowe,
- pojazdy specjalne spełniające określone funkcje, np. laweta.
Kto może wyrejestrować pojazd?
Wyrejestrowanie samochodu czy innego pojazdu jest obowiązkiem jego właściciela. Jeśli jest ich kilku, każdy ze współwłaścicieli musi wziąć w tym udział. Formalności może dopełnić również inna osoba wskazana przez właściciela. Warunkiem jest jednak wyposażenie jej w stosowne pełnomocnictwo oraz uiszczenie opłaty (17 zł) za jego złożenie.
Jak wypełnić wniosek o wyrejestrowanie pojazdu?
Podobnie jak w przypadku innych wniosków, tak i ten można złożyć na dwa sposoby: osobiście w wydziale komunikacji oraz online. Przyjrzyjmy się pierwszej z tych opcji krok po kroku. Aby wyrejestrować samochód, postępuj zgodnie z poniższymi wskazówkami.
- Wypełnij wniosek o wyrejestrowanie pojazdu i przygotuj wszystkie wymagane dokumenty. Nie zapomnij o tych dodatkowych związanych z konkretną przyczyną, która skłoniła Cię do wyrejestrowania samochodu.
- Ureguluj opłatę i weź potwierdzenie zapłaty.
- Złóż wszystko w urzędzie i zaczekaj na wydanie decyzji.
Jak wyrejestrować pojazd przez Internet?
Jeśli Twój wydział komunikacji dysponuje elektroniczną skrzynką podawczą, możesz złożyć wniosek o wyrejestrowanie samochodu online. W zależności od wymagań konkretnego urzędu i tak może Cię czekać wizyta na miejscu. Bardzo często trzeba dostarczyć do wydziału dokumenty do wglądu w fizycznej formie pomimo złożenia wniosku przez Internet.
Do skorzystania z tej opcji będzie też potrzebny podpis zaufany lub kwalifikowany podpis elektroniczny. Skorzystasz z nich, aby potwierdzić swoją tożsamość przy podpisywaniu wniosku.
Ile kosztuje wyrejestrowanie samochodu?
Za decyzję o wyrejestrowaniu pojazdu trzeba zapłacić 10 zł. Opłatę należy uiścić w momencie składania wniosku, gdyż potwierdzenie wpłaty jest niezbędne do przyjęcia dokumentów w urzędzie. Wpłaty dokonasz albo bezpośrednio na miejscu, albo przelewem na wskazane konto.
Jakie dokumenty są potrzebne do wyrejestrowania samochodu?
Aby przeprowadzić procedurę wyrejestrowania pojazdu, przygotuj następujące dokumenty:
- wypełniony wniosek o wyrejestrowanie pojazdu,
- dowód osobisty lub paszport (albo kartę pobytu, jeśli jesteś cudzoziemcem),
- dowód uiszczenia opłaty za decyzję,
- ewentualnie pełnomocnictwo od pozostałych współwłaścicieli pojazdu, jeśli nie mogą stawić się osobiście w urzędzie i działasz w ich imieniu.
Jeśli któryś z dokumentów jest w języku obcym, niezbędne będzie wykonanie tłumaczenia przysięgłego i dołączenie go do powyższej puli. W zależności od tego, jaki jest konkretny powód wyrejestrowania pojazdu, będziesz potrzebować dodatkowych dokumentów do przedłożenia w urzędzie. Poniżej prezentujemy ich wykaz, który ułatwi Ci skompletowanie wszystkiego, co niezbędne do dopełnienia wszystkich formalności.
Wyrejestrowanie auta po złomowaniu
Jeśli wyrejestrowanie jest skutkiem profesjonalnego zezłomowania samochodu, do wniosku dołącz również:
- tablice rejestracyjne,
- oficjalne zaświadczenie ze stacji demontażu o przeprowadzeniu złomowania,
- unieważnienie dowodu rejestracyjnego.
Wyrejestrowanie pojazdu po kradzieży
Skradziony samochód możesz wyrejestrować, o ile dostarczysz następujące dokumenty:
- oświadczenie o kradzieży pojazdu sporządzone samodzielnie w dowolnej formie. Musi znajdować się w nim informacja o świadomości odpowiedzialności karnej grożącej za składanie fałszywych zeznań (zgodnie z art. 233 Kodeksu Karnego),
- wydane przez służby zaświadczenie o zgłoszeniu kradzieży lub postanowienie o umorzeniu śledztwa w sprawie kradzieży pojazdu,
- dowód rejestracyjny.
W tej sytuacji urząd może być nieco bardziej wyrozumiały na ewentualne braki w dokumentacji. Jeśli czegoś brakuje z powodu kradzieży, konieczne będzie wyjaśnienie tego urzędnikowi i złożenie odpowiedniego oświadczenia, ale najpewniej nie przeszkodzi to w wyrejestrowaniu samochodu.
Wywóz pojazdu za granicę – sprzedaż samochodu za granicę
Przy wywozie auta za granicę po jego sprzedaniu będziesz potrzebować dodatkowo:
- dokumentu potwierdzającego zbycie pojazdu za granicą (np. umowy kupna-sprzedaży samochodu, umowy darowizny),
- oświadczenia o zbyciu pojazdu napisanego samodzielnie w dowolnej formie,
- kopii dokumentu potwierdzającego rejestrację samochodu za granicą.
Kasacja samochodu za granicą
Zniszczenie pojazdu za granicą i poddanie go tam kasacji należy potwierdzić, przedkładając w urzędzie:
- potwierdzenie ze stacji demontażu, że doszło do kasacji tego konkretnego auta,
- dowód rejestracyjny,
- tablice rejestracyjne.
Trwała utrata pojazdu
Do trwałej utraty pojazdu dochodzi wtedy, gdy zostaje on całkowicie zniszczony bez możliwości naprawy. Dzieje się tak np. po jego doszczętnym spłonięciu. W tym przypadku wraz z podstawowym kompletem dokumentów musisz dostarczyć do wydziału komunikacji:
- potwierdzenie utraty pojazdu (np. notatka policyjna potwierdzająca, że auto spłonęło),
- dowód rejestracyjny,
- tablice rejestracyjne,
- dowód uiszczenia opłaty na rzecz zadań związanych z utrzymaniem czystości i porządku. Jej kwota nie jest stała, więc należy sprawdzić to bezpośrednio w swoim urzędzie.
Tu również urzędy dopuszczają możliwość niedostarczenia pewnych dokumentów ze względu na ich zniszczenie wraz z samochodem. Należy jednak uzasadnić ich brak oraz złożyć odpowiednie oświadczenie.
Wycofanie pojazdu z obiegu
Producent ma prawo do wycofania samochodu z rynku m.in. wtedy, gdy nie ma on odpowiedniego świadectwa homologacji typu pojazdu lub innego dokumentu wymaganego do wprowadzenia go do obrotu. Jeśli chcesz wyrejestrować auto z tego powodu, przygotuj:
- potwierdzenie wycofania samochodu z obiegu przez producenta,
- potwierdzenie odkupienia samochodu przez producenta,
- poświadczoną kopię decyzji administracyjnej o wycofaniu z obrotu danego pojazdu.
Gdzie złożyć dokumenty potrzebne do wyrejestrowania pojazdu?
Wniosek o wyrejestrowanie pojazdu wraz z niezbędnymi dokumentami należy złożyć w wydziale komunikacji odpowiadającym Twojemu miejscu zamieszkania. W zależności od tego, jak duża jest miejscowość, w której mieszkasz, znajdziesz go w starostwie powiatowym, urzędzie miasta lub urzędzie dzielnicy.
Niektóre urzędy dysponują elektroniczną skrzynką podawczą umożliwiającą wysyłanie wniosków przez Internet. Jeśli Twój wydział komunikacji zalicza się do tej grupy, załatwisz wszystko online bez wychodzenia z domu.
Ile trwa wyrejestrowanie pojazdu?
Proces wyrejestrowania samochodu jest bardziej złożony niż zgłoszenie jego zbycia. Złożenie wniosku o wyrejestrowanie pojazdu to dopiero początek tej drogi. W zależności od indywidualnych czynników czas trwania tej procedury może wynieść od miesiąca do nawet dwóch od złożenia wszystkich wymaganych dokumentów w urzędzie.
Niezależnie od sposobu dostarczenia wniosku do wydziału komunikacji otrzymasz potwierdzenie pozytywnego rozpatrzenia Twojej sprawy. W zależności od Twoich preferencji może zostać przysłane pocztą lub czekać na osobisty odbiór w urzędzie.
Jaka kara grozi za niewyrejestrowanie pojazdu?
Całkowite zaniechanie wyrejestrowania pojazdu lub spóźnienie w dostarczeniu wniosku do urzędu będzie skutkować karą finansową. Jej wysokość może wahać się od 200 do 1000 zł.
Czy trzeba zgłosić ubezpieczycielowi wyrejestrowanie pojazdu?
Wyrejestrowanie samochodu kończy Twoje zobowiązania względem ubezpieczyciela, u którego było wykupione OC czy AC samochodu. Z tego powodu należy przesłać do towarzystwa potwierdzenie dopełnienia tego obowiązku. Jeśli to zrobisz, możesz też liczyć na zwrot składki za niewykorzystany okres ubezpieczenia.
Jaka podstawa prawna określa zasady wyrejestrowania pojazdu?
Kwestie prawne związane z wyrejestrowaniem pojazdu precyzują dwa dokumenty:
- Ustawa z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. z 2022 poz. 988, z późn. zm.),
- Rozporządzenie Ministra Infrastruktury i Budownictwa z dnia 11 grudnia 2017 r. w sprawie rejestracji i oznaczania pojazdów oraz wymagań dla tablic rejestracyjnych (Dz. U. poz. 2355, z późn. zm.).