Choć opóźniony lot może przytrafić się każdemu, taka sytuacja zazwyczaj bywa bardzo uciążliwa. Na szczęście w obliczu takich okoliczności pasażer jest chroniony przez odpowiednie przepisy. Sprawdź, w jaki sposób oraz jak dochodzić swoich praw.
W obliczu odwołanego lotu poszkodowani pasażerowie mogą otrzymać odszkodowanie. Aby jego uzyskanie było możliwe, muszą jednak wystąpić szczególne okoliczności. Z naszego artykułu dowiesz się, kiedy można starać się o rekompensatę od przewoźnika, jakie warunki trzeba spełnić oraz jaka odpowiedzialność spoczywa na liniach lotniczych.
Co zrobić, gdy samolot się spóźnia?
Opóźnienia lotów, nawet w popularnych i dużych liniach lotniczych, nie są rzadkością. Na szczęście prawo chroni poszkodowanych w wyniku takiej sytuacji pasażerów, właśnie na wypadek opóźnionego samolotu. Reguluje je przede wszystkim Rozporządzenie Unii Europejskiej (WE) nr 261/2004, które zostało wprowadzone w życie w 2004 r.
Zawarta w nim zasada UE 261/2004 określa ogólne reguły, które określają możliwości pasażerów, jeśli chodzi o odszkodowania i ewentualną pomoc dla osób korzystających z usług linii lotniczych w razie opóźnienia czy odwołania lotu, a także odmowy wpuszczenia pasażera na pokład samolotu.
Pasażerowie opóźnionych lotów mogą ubiegać się o odszkodowanie na mocy Wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie Sturgeon przeciwko Condor Flugdienst GmbH z listopada 2009 (sygn. akt C-402/07).
Jak czytamy na stronie Europejskiego Centrum Konsumenckiego na konsument.gov.pl:
Zgodnie z Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 593/2008 (Rzym I) – art. 5, jeżeli w umowie przewozu osób nie dokonano wyboru prawa właściwego, stosuje się przepisy kraju, w którym podróżny ma miejsce zwykłego pobytu, o ile lot odbywa się “z” lub “do” tego kraju, w innym wypadku stosuje się przepisy kraju, oficjalnej siedziby przewoźnika lotniczego. Jeżeli jednak linia lotnicza w regulaminie dokonała wyboru prawa właściwego (najczęściej jest to kraj głównej siedziby firmy), wówczas pasażerom może przysługiwać nawet kilkuletni okres na dochodzenie roszczeń.
Jakie prawa ma pasażer w przypadku opóźnienia/odwołania lotu?
W przypadku odwołania lotu pasażer ma jednak kilka podstawowych praw, które może egzekwować od przewoźnika. Przede wszystkim należy mu się zwrot kosztu za zakup biletu. Alternatywą jest sytuacja, w której linie lotnicze oferują inne połączenie, o tym samym punkcie docelowym (jeżeli opóźnienie wyniesie ponad 5 godzin).
Dodatkowo w sytuacji odwołania lotu pasażerowi przysługuje tak zwane prawo do opieki. Oznacza ono odpowiedzialność przewoźnika za zapewnienie odpowiednich warunków podczas oczekiwania na opóźniony samolot, przede wszystkim w postaci posiłków i napojów. Jak określić ich ilość? Powinna ona być przede wszystkim adekwatna do czasu, który pozostał do wylotu. Jak informuje Europejskie Centrum Konsumenckie, prawo do opieki musi gwarantować też dwie rozmowy telefoniczne, a także możliwość wysłania maili.
Co więcej, podczas oczekiwania na opóźniony lot pasażer może skorzystać z zakwaterowania w hotelu, a także ma prawo do transportu między lotniskiem a miejscem noclegowym. Warto jednak mieć na uwadze, że dotyczy to przede wszystkim sytuacji, w których nastąpiła konieczność dłuższego oczekiwania na lotnisku na samolot zastępczy.
Wyjątkiem są sytuacje, w których lot został odwołany w związku z nadzwyczajnymi okolicznościami, a także wtedy, gdy pasażerowie zostali poinformowani o skasowaniu połączenia przynajmniej na 2 tygodnie przed planowanym wylotem.
Kiedy można ubiegać się o odszkodowanie z tytułu opóźnienia lotu?
Niestety, nie każde opóźnienie lotu oznacza zwrot kosztów za niewykorzystany bilet. Najważniejszym ograniczeniem jest czas – pasażer opóźnionego samolotu może ubiegać się o odszkodowanie przede wszystkim w sytuacji, gdy opóźnienie samolotu wyniosło minimum 3 godziny.
Co rozumiemy przez opóźniony lot? Wszelkie sytuacje, gdy przylot samolotu na lotnisko docelowe nastąpi w późniejszej godzinie niż ta zaplanowana i wskazana na bilecie podróżnego.
Przykład: pani Marzena zarezerwowała lot do Londynu, by w weekend odwiedzić swojego narzeczonego, który tam pracuje. Samolot miał wystartować o godzinie 10:00, jednak w związku z komplikacjami start maszyny odbył się dopiero o godzinie 15:00, co oznacza, że sumaryczne opóźnienie wyniosło aż 5 godzin. Niestety, samolot w trakcie lotu nie nadrobił straconego czasu. W związku z tym Pani Marzena miała prawo ubiegać się o stosowne odszkodowanie.
Zdarzają się jednak odmienne sytuacje, w których – mimo opóźnienia – ostateczne lądowanie samolotu w miejscu docelowym nie nastąpi później niż 3 godziny po planowanym czasie przylotu. W takiej sytuacji może się okazać, że uzyskanie odszkodowania nie będzie możliwe.
Jak otrzymać odszkodowanie za opóźniony lot?
Jak wynika z powyższego, prawo do odszkodowania przysługuje pasażerom, których samolot dotarł na miejsce docelowe z minimum 3-godzinnym opóźnieniem względem pierwotnego planowanego czasu przylotu. Jakie kroki należy podjąć?
Przede wszystkim reklamacja musi zostać złożona w formie pisemnej. Taki dokument należy przesłać bezpośrednio do przewoźnika, wskazując w nim:
- swoje dane osobowe,
- dane toczące lotu, który został opóźniony,
- kwotę oczekiwanego odszkodowania.
Najlepiej będzie, jeśli zaraz po ogłoszeniu opóźnienia skontaktujesz się z przewoźnikiem, który – zgodnie z prawem – powinien poinformować Cię o prawach w związku z zaistniałą sytuacją. Adres do kontaktu z liniami lotniczymi można znaleźć bezpośrednio na ich stronie.
Najważniejszą kwestią, o jakiej trzeba pamiętać, zgłaszając reklamację w związku z opóźnieniem lotu, jest dokładne opisanie sytuacji. Kluczowe będzie również dołączenie do formularza/wniosku niezbędnych dokumentów, potwierdzających rezerwację.
Warto jednak pamiętać, że od października 2019 roku pasażerowie, którzy starają się o odszkodowanie w związku z opóźnionym lotem, nie muszą mieć karty pokładowej. W takiej sytuacji wystarczy tradycyjne potwierdzenie. We wniosku trzeba jednak wskazać następujące informacje:
- dane dotyczące lotu, który został opóźniony (jego numer, datę, godziny planowego wylotu, a także trasę),
- czas opóźnienia.
Co, gdy linia lotnicza nie chce wypłaci odszkodowania za lot?
Jeżeli przewoźnik odmówi wypłaty należnego w związku z opóźnieniem odszkodowania, można go pozwać. Warto jednak pamiętać, że na składanie swoich roszczeń masz ograniczony czas, po którego upływie linie lotnicze mają prawo nie uwzględnić Twoich oczekiwań.
Jeśli terminy zostaną zachowane, poszkodowany w wyniku opóźnienia lotu podróżny może jednak dochodzić swoich praw przed sądem, składając w nim stosowny pozew.
Europejskie Centrum Konsumenckie na swojej stronie podaje następujące informacje dot. Przedawnienia roszczeń.
- Rozporządzenie (WE) 261/2004 nie wskazuje terminu, w jakim pasażerowie powinni domagać się wypłaty odszkodowania.
- Ustawa prawo lotnicze wskazuje roczny termin (polskie prawo).
- Zgodnie z Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 593/2008 (Rzym I) – art. 5, jeżeli w umowie przewozu osób nie dokonano wyboru prawa właściwego, stosuje się przepisy kraju, w którym podróżny ma miejsce zwykłego pobytu, o ile lot odbywa się “z” lub “do” tego kraju, w innym wypadku stosuje się przepisy kraju, oficjalnej siedziby przewoźnika lotniczego. Jeżeli jednak linia lotnicza w regulaminie dokonała wyboru prawa właściwego (najczęściej jest to kraj głównej siedziby firmy), wówczas pasażerom może przysługiwać nawet kilkuletni okres na dochodzenie roszczeń.
Kiedy zostanie wypłacone odszkodowanie za opóźniony lot?
Linie lotnicze na rozpatrzenie reklamacji mają 30 dni. Jeśli przewoźnik nie dotrzyma tego terminu, przysługuje Ci prawo do złożenia skargi do Komisji Ochrony Praw Pasażerów, działającej przy Urzędzie Lotnictwa Cywilnego. Sama procedura odszkodowawcza trwa średnio od 3 do 12 miesięcy.
Ile wynosi odszkodowanie za opóźniony lot?
To, jakie odszkodowanie można uzyskać za opóźniony lot, jest uzależnione przede wszystkim od długości trasy, kierunku lotu i długości opóźnienia. Inna będzie wysokość rekompensaty na trasach przebiegających w granicach Unii Europejskiej, inna na tych, które kończą się poza UE.
Co więcej, w granicach Unii znaczenie ma także długość trasy – wyższe odszkodowanie uzyskasz w przypadku opóźnienia podróży liczącej ponad 1500 km, niższe na tej, która nie przekracza 1500 km. Poza UE wartością graniczną jest 3500 km.
| KIERUNEK LOTU | ODSZKODOWANIE W PRZYPADKU OPÓŹNIENIA POWYŻEJ 3 GODZIN |
|---|---|
| Lot w obrębie UE do 1500 km | 250 euro |
| Lot w obrębie UE powyżej 1500 km | 400 euro |
| Lot poza UE od 1500 km do 3500 km | 400 euro |
| Lot poza UE ponad 3500 km | 600 euro |
Odszkodowanie za opóźniony lot – wzór wniosku
We wniosku powinny znaleźć się takie informacje, jak:
- imię i nazwisko, miejsce zamieszkania i numer telefonu składającego reklamację,
- dane toczące lotu, który został opóźniony (numer referencyjny oraz data i numer lotu)
- kwotę oczekiwanego odszkodowania,
- opis sytuacji i uzasadnienie,
- numer konta do wypłaty odszkodowania – w przypadku zagranicznych linii lotniczych należy podać IBAN, kod SWIFT/BIC, nazwę banku),
- załączniki, np. potwierdzenie dokonanych zakupów (paragon / potwierdzenie przelewu).
Jeżeli linia lotnicza nie oferowała opieki w czasie oczekiwania na zastępczy lot, to dodatkowo w treści należy podać taką informację o konieczności ponoszenia kosztów za wyżywienie i picie z własnej kieszeni.
