Aby niepełnoletnie dziecko mogło wyjechać za granicę bez rodziców, musi mieć odpowiednią zgodę. Przepisy obowiązujące w Polsce wskazują kilka wymogów, które musi spełnić taki dokument. Jak go sporządzić? Jakie elementy powinien zawierać i kiedy jest niezbędny?
Kiedy jest potrzebna zgoda rodziców na wyjazd dziecka za granicę?
Zgoda na wyjazd dziecka za granicę jest potrzebna w przypadku podróży z:
- tylko jednym rodzicem (gdy drugi też ma prawa rodzicielskie),
- z inną osobą.
Dokument ten jest niezbędny zawsze wtedy, gdy w podróży nie uczestniczą wszystkie osoby mające prawa rodzicielskie. Jeśli małoletni wyjeżdża tylko z jednym rodzicem, a drugiemu odebrano lub ograniczono władzę rodzicielską, nie jest potrzebna jego zgoda. Tak samo jest w sytuacji, gdy:
- jeden z rodziców jest nieznany,
- tymczasowo zawieszono władzę rodzicielską jednej ze stron.
Uwaga: zgoda jest potrzebna nawet wtedy, gdy z dzieckiem podróżują członkowie najbliższej rodziny, którzy nie mają praw rodzicielskich – np. dziadkowie lub rodzeństwo.
Co zrobić w sytuacji, gdy drugi rodzic nie wyraża zgody na wyjazd dziecka za granicę?
Zdarzają się sytuacje, w których jeden rodzic chce wyjechać z dzieckiem za granicę, ale drugi (mający prawa rodzicielskie) nie wyraża na to zgody. W takim przypadku podróż bez wymaganego dokumentu jest niezgodna z prawem i może narazić opiekuna na poważne konsekwencje. Istnieje jednak procedura, która pozwala na uzyskanie pozwolenia od sądu opiekuńczego.
Aby otrzymać zgodę na wyjazd z dzieckiem bez akceptacji drugiego rodzica, trzeba złożyć odpowiedni wniosek. Należy dostarczyć go do sądu opiekuńczego odpowiadającego miejscu zamieszkania małoletniego. Można to zrobić samodzielnie (o ile masz władzę rodzicielską), bez udziału adwokata, a procedura kosztuje 100 zł.
Wniosek powinien zawierać takie informacje jak:
- dane sądu, do którego jest kierowany,
- imiona i nazwiska opiekunów prawnych oraz ich przedstawicieli ustawowych i pełnomocników,
- wskazanie faktów dotyczących wyjazdu,
- wzmianka o ewentualnych próbach mediacji,
- podpis.
Gdy wniosek trafi do sądu, jest dokładnie analizowany. Największe znaczenie mają cel podróży, czas jej trwania oraz dobro dziecka. Czasami do wydania decyzji konieczne jest też przeprowadzenie oceny w poradni psychologicznej czy uzyskanie opinii biegłego. Sąd może również poprosić małoletniego o wyrażenie swojego zdania w tej sprawie.
Co powinna zawierać zgoda rodzica na wyjazd dziecka za granicę?
Zgoda na wyjazd dziecka za granicę musi zawierać kilka podstawowych informacji. Powinna mieć też formę pisemną, poświadczoną podpisami obu stron. Ważne jest to, by została poświadczona notarialnie – to gwarantuje, że dokument nie został podrobiony.
Wzór zgody powinien zawierać:
- datę i miejsce sporządzenia,
- dane dziecka (imię i nazwisko, numer i seria dowodu osobistego lub paszportu, PESEL małoletniego),
- dane rodziców, opiekunów prawnych (imię i nazwisko oraz numer i seria dowodu osobistego lub paszportu),
- dane opiekuna na wyjazd (imię i nazwisko, numer i seria dowodu tożsamości lub paszportu, PESEL),
- wyrażenie zgody na wyjazd,
- czas obowiązywania zgody – może być też nieokreślony (do 18. urodzin małoletniego),
- czytelne podpisy wszystkich osób, które mają władzę rodzicielską.
W dokumencie mogą znaleźć się też dodatkowe informacje. Najczęściej umieszcza się tam zapis, że rodzice wyrażają zgodę na leczenie dziecka w zagranicznych placówkach medycznych podczas wyjazdu. Dzięki temu w razie wypadku osoba podróżująca z małoletnim będzie mogła bez problemu zawieźć go do szpitala i uzyskać informacje na temat jego stanu zdrowia bez konieczności wzywania opiekunów prawnych.
Czy zgoda jest wydawana tylko na jedną podróż?
W dokumencie powinna znaleźć się informacja o terminie, na który jest wydawana zgoda. Może być to zarówno jedna, konkretna podróż, jak i wszystkie inne wyjazdy w przyszłości, aż do ukończenia 18. roku życia. Wszystko zależy od ustaleń między rodzicami.
Warto pamiętać, że zgoda jest potrzebna zarówno w przypadku krótkich wycieczek, jak i zmiany stałego miejsca zamieszkania. Będzie ona niezbędna nawet wtedy, gdy planujesz zabrać dziecko za granicę tylko na kilka godzin – np. by odwiedzić miasto leżące blisko polskiej granicy.
Proces sporządzania zgody na wyjazd dziecka za granicę krok po kroku
Procedura wydawania zgody na wyjazd dziecka za granicę musi być zgoda z obowiązującym prawem. Powinna przebiegać zgodnie z poniższą kolejnością.
- Samodzielne sporządzenie wzoru dokumentu – to krok opcjonalny, który pozwala na uniknięcie opłaty za przygotowanie pisma przez specjalistę. Decydując się na takie rozwiązanie, trzeba upewnić się, że formularz jest zgodny z przepisami.
- Wizyta u notariusza – na spotkaniu muszą pojawić się wszystkie osoby, które mają władzę rodzicielską. Powinny zabrać własne dowody osobiste lub paszporty oraz dokumenty potwierdzające dane dziecka.
- Podpisanie dokumentu i poświadczenie go pieczęcią notarialną.
- Tłumaczenie na języki obowiązujące w krajach, po których będzie podróżować małoletni.
W niektórych państwach wymaga się też apostille, czyli poświadczenia dokumentu krajowego w MSZ. Zasada ta nie dotyczy stron Konwencji Haskiej – wówczas zgoda z Polski nie musi być dodatkowo potwierdzana.
Zgoda rodzica na wyjazd dziecka za granicę – cena
Zgoda rodzica na wyjazd dziecka za granicę musi zostać poświadczona notarialnie. Wiąże się to z pewnymi kosztami – obecnie jest to 20 zł plus VAT, czyli łącznie 24,60 zł. Najlepszym rozwiązaniem jest sporządzenie dokumentu samodzielnie, a następnie udanie się do notariusza jedynie w celu uzyskania poświadczenia. Jeśli tego nie zrobisz, specjalista pobierze dodatkową opłatę za przygotowanie wzoru zgody – może to być nawet ponad 200 zł.
Do wymienionych kosztów należy doliczyć też te związane z tłumaczeniem. Mogą być one różne w zależności od liczby potrzebnych wersji, oferty tłumacza przysięgłego i treści zgody.
W jakim języku najlepiej przygotować zgodę na wyjazd dziecka za granicę?
Zgoda na wyjazd dziecka za granicę powinna zostać przygotowana w języku polskim oraz tym, który obowiązuje w kraju docelowym. Jeśli podczas podróży przewidziane są przesiadki, należy sporządzić ją w dodatkowych wersjach. Najważniejsze jest to, by dokument był czytelny dla pracowników lotnisk i przejść granicznych we wszystkich krajach, po których planujesz się poruszać wraz z małoletnim.
Tłumaczeniem zgody powinien zająć się tłumacz przysięgły. Tylko taka osoba ma uprawnienia do potwierdzania, że przekład jest rzetelny i zgodny z obowiązującymi przepisami.
