Jak zarejestrować dziecko?

Po narodzinach dziecka należy zarejestrować malucha, aby mógł otrzymać akt urodzenia oraz numer PESEL. Są to najważniejsze formalności, o których trzeba pamiętać. Rejestracji można dokonać osobiście w urzędzie, lub przez Internet – bez wychodzenia z domu. Przekonaj się, jak to zrobić w poprawny sposób.

Jak zarejestrować dziecko osobiście w urzędzie?

Zgłoszenia dziecka w urzędzie może dokonać wyłącznie matka lub ojciec, jeśli mają więcej niż 16 lat i nie zostali pozbawieni zdolności do czynności prawnych. W szczególnych przypadkach może to zrobić przedstawiciel ustawowy lub opiekun jednego z rodziców dziecka. Najczęściej jest to niezbędne, gdy matka i ojciec mają mniej niż 16 lat lub zostali pozbawienia zdolności do czynności prawnych.

Ważne! W urzędzie można dokonać jedynie zgłoszenia dziecka urodzonego na terytorium Polski.

W celu zarejestrowania dziecka należy zabrać ze sobą dokument tożsamości. Przepisy prawa dopuszczają także możliwość zgłoszenia przez pełnomocnika. W takim przypadku niezbędne jest sporządzenie pełnomocnictwa.

Do urzędu stanu cywilnego (USC) należy zgłosić się w ciągu 21 dni od momentu wystawienia karty urodzenia. Ten dokument sporządza lekarz lub położna i w ciągu kolejnych 3 dni przekazuje do urzędu. Jeśli więc planujesz wizytę tuż po urodzeniu dziecka, dowiedz się wcześniej, czy karta już została złożona.

Pamiętaj! Jeśli nie zgłosisz dziecka w ciągu 21 dni w urzędzie stanu cywilnego, to urzędnik sam wybierze imię i dokona rejestracji na podstawie otrzymanej karty urodzenia.

Rejestracja dziecka jest bezpłatną usługą. Dokumenty są wystawiane najczęściej w tym samym dniu, w którym dokonuje się zgłoszenia. Cała procedura przebiega następująco:

• kierownik urzędu stanu cywilnego sporządza protokół zawierający dane dziecka i rodziców i go podpisuje (Ty także musisz złożyć swój podpis);
• urzędnik dokonuje rejestracji i melduje dziecko pod wskazanym adresem oraz przekazuje numer PESEL.

Jako potwierdzenie zgłoszenia otrzymasz:

• skrócony odpis aktu urodzenia;
• powiadomienie o nadaniu numeru PESEL;
• potwierdzenie zameldowania.

W razie pytań lub wątpliwości możesz wcześniej zadzwonić do USC. W trakcie rozmowy z pracownikiem urzędu dowiesz się, jakie dokumenty musisz przygotować oraz w jaki sposób przebiegnie rejestracja.

Jak zgłosić dziecko przez Internet?

Zdecydowanie wygodniejszym i szybszym rozwiązaniem jest zarejestrowanie dziecka przez Internet. Aby to zrobić, należy mieć profil zaufany lub e-dowód. Są one niezbędne do potwierdzenia tożsamości rodzica. Upewnij się także, czy karta urodzenia dziecka została przekazana do właściwego USC.

W celu dokonania rejestracji musisz:

• wejść na portal GOV.pl i znaleźć w nim e-usługę „zgłoś urodzenie dziecka”;
• wybrać sposób logowania;
• wypełnić zgłoszenie.

Następnie system przekieruje Cię do usługi e-podpis na stronie pz.gov.pl, gdzie sprawdzisz i podpiszesz zgłoszenie elektronicznie. Możesz to zrobić, wykorzystując:

• profil zaufany;
• dowód z warstwą elektroniczną (e-dowodu);
• kwalifikowany podpis elektroniczny.

Potwierdzenie wysłania zgłoszenia otrzymasz na swoją skrzynkę ePUAP, a także adres e-mail podany we wniosku. Musisz poczekać na odpowiedź z urzędu. W przypadku stwierdzenia braków lub błędów zostaniesz o tym fakcie poinformowany poprzez wiadomość na skrzynkę ePUAP.

Najważniejsze zasady wyboru imienia dla dziecka

Rejestracja dziecka wiąże się z wyborem imienia. Rodzic decyduje o tym samodzielnie, jednak urzędnik może odmówić jego nadania w kilku przypadkach:

• gdy imię jest nieprzyzwoite lub ośmieszające,
• gdy imię jest zgłaszane w formie zdrobniałej.

Nie można także nadać więcej niż 2 imion. Dopuszcza się wybór obcego imienia, które nie funkcjonuje w języku polskim bez względu na obywatelstwo czy narodowość rodziców.

W przypadku, gdy urzędnik odmówi rejestracji dziecka, otrzymasz decyzję administracyjną. W ciągu 14 dni będziesz mógł się od niej odwołać bezpośrednio u wojewody.

Jak zgłosić dziecko do ubezpieczenia społecznego?

Rejestrując dziecko w USC, musisz mieć na uwadze to, że nie spowoduje to automatycznego zgłoszenia do ubezpieczenia społecznego. Trzeba to zrobić osobno.

Ten obowiązek ciąży na:

• rodzicach lub opiekunach dziecka – jeśli są oni objęci ubezpieczeniem zdrowotnym ze względu np. na pracę na etacie, prowadzenie własnej działalności, rejestrację jako osoba bezrobotna w urzędzie pracy, opłacanie ubezpieczenia dobrowolnego,
• babci lub dziadku – w sytuacji, gdy żaden z rodziców nie jest objęty ubezpieczeniem zdrowotnym,
• Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych – jeśli dziecko otrzymuje świadczenia w postaci np. renty rodzinnej,
• placówce opiekuńczo-wychowawczej – jeżeli dziecko jest jej podopiecznym,
• szkole – w sytuacji, gdy dziecko jest uczniem i nie jest objęte ubezpieczeniem jako członek rodziny lub podopieczny placówki opiekuńczo-wychowawczej.

Aby objąć dziecko ubezpieczeniem, należy je zgłosić jako członka rodziny. Jeśli jesteś osobą pracującą, robisz to u swojego pracodawcy lub zleceniodawcy. W przypadku prowadzenia własnej firmy należy to zrobić w ZUS na formularzu ZUS ZCNA. Jeżeli jesteś zarejestrowany jako osoba bezrobotna, musisz zgłosić się do urzędu pracy, pod który podlegasz. Jeśli ubezpieczasz się dobrowolnie, niezbędne jest złożenie w NFZ wniosku o objęcie nim także dziecka oraz w ZUS formularza ZUS ZCNA.

Na zgłoszenie dziecka do ubezpieczenia masz 7 dni od momentu:

• nadania mu numeru PESEL,
• powstania nowego tytułu do ubezpieczenia (np. zmiany pracy czy rozpoczęcia działalności gospodarczej).

Pamiętaj! Jeśli zostałeś wyrejestrowany z ubezpieczenia zdrowotnego np. z powodu utraty pracy, Twoje dziecko także straci prawo do ubezpieczenia. Musisz je zgłaszać do ubezpieczenia za każdym razem, kiedy zmieniasz pracodawcę lub formę zatrudnienia u obecnego pracodawcy.

Po dokonaniu zgłoszenia dziecka do ubezpieczenia będziesz widzieć jego dane na swoim Internetowym Koncie Pacjenta. Jego konto zostanie automatycznie podłączone do konta jednego z rodziców (tego, który zgłosił dziecko). Można jednak upoważnić do wglądu i podejmowania działań także drugiego z rodziców. Aby to zrobić, należy:

• zalogować się na swoim Internetowym Koncie Pacjenta,
• wejść w zakładkę „uprawnienia”, a następnie „konta Twoich dzieci”,
• wybrać „lista opiekunów” (ta opcja znajduje się na kafelku z danymi podopiecznego),
• wpisać dane osoby, której udzielane jest upoważnienie,
• zatwierdzić działanie przyciskiem.

Osoba, która w ten sposób została upoważniona, ma dostęp do konta dziecka z poziomu swojego Internetowego Konta Pacjenta w zakładce „uprawnienia” i „konta Twoich dzieci”.

Jak zarejestrować dziecko urodzone za granicą?

Sprawa rejestracji dziecka nieco się komplikuje, jeżeli przyszło ono na świat za granicą. Polski Urząd Stanu Cywilnego wyróżnia w takiej sytuacji 3 rozwiązania, z których można skorzystać.

Pierwszym z nich jest transkrypcja. Polega na przeniesieniu zagranicznego aktu urodzenia do rejestru stanu cywilnego w Polsce. Do wniosku o rejestrację w takiej sytuacji należy dołączyć oryginał odpisu aktu urodzenia oraz poświadczone tłumaczenie na język polski wykonane przez tłumacza przysięgłego.

Ważne! Tłumaczenia nie wymagają akty urodzenia sporządzone na druku wielojęzycznym.

Może okazać się, że uzyskanie zagranicznego aktu urodzenia jest bardzo trudne lub niemożliwe. W takim przypadku USC powinien odtworzyć akt urodzenia. Aby to zrobić, trzeba dysponować dokumentem potwierdzającym datę i miejsce narodzin, a także dane rodziców.

Jeśli dziecko urodziło się w kraju, w którym nie jest prowadzony rejestr stanu cywilnego, należy przejść całą procedurę rejestracji. W takiej sytuacji także konieczny jest dokument potwierdzający narodziny przetłumaczony przez tłumacza przysięgłego.

Pamiętaj! Rejestracji dziecka urodzonego poza granicami kraju możesz dokonać nawet wtedy, gdy osiągnie ono pełnoletność.

Jak zgłosić w USC dziecko urodzone poza Polską? Można tego dokonać na wniosek rodziców lub dziecka – w przypadku, gdy jest ono pełnoletnie. Dokumenty składa się w Urzędzie Stanu Cywilnego. Należy zrobić to osobiście lub przez wyznaczonego pełnomocnika. Nie ma bowiem możliwości skorzystania z systemu on-line.

Jak przebiega rejestracja dziecka, którego rodzice są nieznani?

Rejestracji w USC wymaga każde dziecko – także to, którego rodzice są nieznani. W takim przypadku akt urodzenia jest sporządzany na podstawie orzecznictwa sądu opiekuńczego. Ustala on dane związane z urodzeniem po zasięgnięciu opinii osób, pod których opieką się ono znajduje. Nadaje imię i nazwisko, a także określa, jakie dane rodziców będą umieszczone w dokumencie. Jeśli nie można ustalić, gdzie urodziło się dziecko, przyjmuje się, że jest nim miejsce znalezienia.

Jak sporządza się aktu urodzenia dziecka?

Jest to dokument potwierdzający zarejestrowane w urzędzie stanu cywilnego nowonarodzonego dziecka. Od 1 marca 2015 roku jest on sporządzany zarówno w wersji papierowej, jak i elektronicznej. USC wydaje odpis tego dokumentu, a jego rodzaj zależy od informacji, które są potrzebne.

Skrócony odpis aktu urodzenia zawiera aktualną treść dokumentu. Odpis zupełny obejmuje więcej informacji takich jak:

• dane dziecka:

• pierwsze imię,
• drugie imię,
• nazwisko,
• płeć,
• datę urodzenia,
• miejsce urodzenia,
• kraj urodzenia,

• • dane rodziców:

• imiona i nazwiska,
• nazwiska rodowe,
• daty urodzenia,
• miejsca urodzenia,

• imię i nazwisko osoby zgłaszającej urodzenie,
• imię i nazwisko biegłego, jeśli był obecny przy czynności,
• imię i nazwisko tłumacza, jeśli był obecny przy czynności,
• imię i nazwisko kierownika urzędu stanu cywilnego, który dokonał rejestracji,
• wzmianki dodatkowe,
• adnotacje,
• informacje o odpisie.

Na końcu dokumentu jest przewidziane miejsce na pieczęć oraz podpis osoby wystawiającej.

Jak można uzyskać odpis aktu urodzenia?

Po rejestracji dziecka USC wydawany jest jeden bezpłatny skrócony odpis aktu urodzenia. Może jednak okazać się, że będzie niezbędne wydanie kolejnego. Aby to zrobić, należy złożyć stosowny wniosek. Można tego dokonać:

• przez Internet,
• podczas wizyty w urzędzie,
• listownie.

Pierwsze rozwiązanie jest bez wątpienia najwygodniejsze. Do złożenia wniosku przez Internet potrzebny jest profil zaufany lub e-dowód. Są one niezbędne do potwierdzenia tożsamości. W przypadku aktu urodzenia dziecka, które jest niepełnoletnie, o wydanie odpisu mogą ubiegać się:

• rodzice,
• dziadkowie,
• pradziadkowie,
• rodzeństwo (jeśli jest pełnoletnie),
• przedstawiciele ustawowi lub ustanowieni opiekunowie,
• sąd,
• prokurator.

Do wniosku o wydanie aktu dziecka nie trzeba załączać żadnych dokumentów. Jeśli chcesz wysłać go przez Internet, postępuj zgodnie z poniższą instrukcją:

• wejdź na stronę GOV.pl i przejdź do sekcji „uzyskaj odpis aktu stanu cywilnego,
• kliknij przycisk „wyślij wniosek”,
• zaloguj się profilem zaufanym lub e-dowodem,
• wybierz preferowany sposób odbioru aktu:
• osobiście – w dowolnym USC, do którego wysyłasz wniosek,
• pocztą tradycyjną – na podany adres korespondencyjny,
• na skrzynkę Gov (ePUAP),
• wypełnij wniosek i podaj cel wydania odpisu,
• podpisz wniosek:
• podpisem zaufanym,
• kwalifikowanym podpisem elektronicznym.

Jeżeli poprawnie wypełnisz i prześlesz wniosek, na skrzynkę Gov (ePUAP) dostaniesz urzędowe poświadczenie przedłożenia (UPP). Wydanie skróconego odpisu aktu stanu cywilnego kosztuje 22 zł, a zupełnego 33 zł. Ta opłata nie zawsze jest jednak pobierana. Zwolnione są z niej dokumenty niezbędne np. do uzyskania alimentów czy przyznania opieki lub kurateli.

Innym rozwiązaniem jest złożenie wniosku o wydanie tego dokumentu bezpośrednio w USC. W tym przypadku także możesz zdecydować, czy chcesz go odebrać osobiście, otrzymać drogą pocztową czy też w formie elektronicznej na skrzynkę ePUAP. Jeśli akt znajduje się w systemie, to odpis zostanie wydany w ciągu 7 dni od otrzymania wniosku.

Istnieje także możliwość wysłania dokumentów do USC drogą pocztową. W tym przypadku również musisz uzupełnić wniosek oraz zapłacić za wydanie aktu. Wszystkie niezbędne dokumenty należy spakować oraz zaadresować do konkretnego urzędu. Opłaty oraz czas oczekiwania jest taki sam, jak w pozostałych przypadkach.