Chęć zmiany pracy może pojawić się w dowolnym momencie. Aby jednak przerwać obowiązywanie podpisanej umowy, należy złożyć wypowiedzenie. Musi być ono zgodne z aktualnymi wzorcami i przepisami oraz zostać dostarczone pracodawcy w odpowiednim terminie. Jak napisać poprawne wypowiedzenie umowy o pracę?
Czym jest wypowiedzenie umowy o pracę?
Wypowiedzenie umowy o pracę to pismo skutkujące zakończeniem stosunku pracy. Dokument ten musi zawierać kilka informacji, takich jak:
- dane pracownika i pracodawcy,
- data i miejsce sporządzenia pisma,
- forma rozwiązania stosunku pracy – np. z zachowaniem okresu wypowiedzenia,
- podpis strony składającej pismo.
Dokument może złożyć zarówno pracownik, jak i pracodawca. W pierwszym przypadku ma to najczęściej związek ze znalezieniem nowego zatrudnienia. Natomiast szefowie wręczają wypowiedzenia np. podczas redukcji etatów czy w sytuacji, gdy dana osoba nie spełniła postawionych oczekiwań.
Pismo tego typu jest jednostronne – nie wymaga akceptacji drugiej strony. Lepiej jednak zadbać o potwierdzenie wpłynięcia dokumentu. Wystarczy np. e-mail lub kwitek z poczty, wydawany w przypadku listów poleconych.
Układ wypowiedzenia umowy o pracę
Wypowiedzenie umowy o pracę musi zostać napisane w odpowiedni sposób. Obowiązujący układ takiego pisma prezentuje się następująco:
- miejscowość i data (prawy górny róg);
- dane pracownika – imię, nazwisko i adres (lewa strona);
- dane pracodawcy – nazwa firmy i adres, ewentualnie jej NIP (prawa strona);
- nagłówek „Wypowiedzenie umowy o pracę” lub „Rozwiązanie umowy o pracę za wypowiedzeniem” (środek);
- informacja o rozwiązaniu umowy – np. „Niniejszym wypowiadam umowę o pracę zawartą dnia … pomiędzy (nazwa pracodawcy) a (imię i nazwisko pracownika) z zachowaniem okresu wypowiedzenia wynoszącego…;
- opcjonalne informacje – dodaje się je w przypadku pism za porozumieniem stron oraz bez zachowania okresu wypowiedzenia;
- podpis osoby składającej dokument (pod informacją o rozwiązaniu umowy).
W wypowiedzeniu nie trzeba wskazywać powodu jego złożenia. Można jednak to zrobić – wszystko zależy od woli osoby przygotowującej pismo.
Dokument nie musi być wydrukowany. Jeśli nie masz dostępu do drukarki, wystarczy, że napiszesz go ręcznie, zachowując odpowiedni układ informacji.
Różne sposoby rozwiązania stosunku pracy
Każdą umowę o pracę można rozwiązać – wynika to z obowiązujących przepisów. To, w jaki sposób przebiega ten proces, zależy jednak od kilku czynników. Wyróżnia się trzy opcje:
- rozwiązanie umowy o pracę z zachowaniem okresu wypowiedzenia – wówczas konieczne jest złożenie odpowiedniego dokumentu, a następnie przepracowanie czasu określonego w umowie;
- rozwiązanie umowy o pracę bez zachowania okresu wypowiedzenia – w takim przypadku można zrezygnować z zatrudnienia od razu, bez konieczności pojawiania się w firmie przez kolejne tygodnie;
- rozwiązanie umowy o pracę na mocy porozumienia stron – warunki zależą wówczas od ustaleń między pracownikiem a pracodawcą.
Rozwiązanie umowy o pracę z zachowaniem okresu wypowiedzenia
Okres wypowiedzenia to czas, który należy przepracować po złożeniu wypowiedzenia. Jest to swego rodzaju zabezpieczenie dla obu stron. Pracownik może wówczas szukać nowego zatrudnienia, a pracodawca – zorganizować zastępstwo.
To, ile trwa okres wypowiedzenia, zależy od czasu przepracowanego w danej firmie:
- mniej niż 6 miesięcy – 2 tygodnie okresu wypowiedzenia,
- dłużej niż 6 miesięcy, ale mniej niż 3 lata – 1 miesiąc okresu wypowiedzenia,
- co najmniej 3 lata – 3 miesiące okresu wypowiedzenia.
W tym czasie pracownik powinien kontynuować pracę (a jednocześnie np. szukać nowego zatrudnienia, by zapewnić sobie ciągłość uzyskiwania przychodu). Zdarzają się jednak sytuacje, w których pracodawca zwalnia go z takiego obowiązku. Wówczas pracownik wciąż uzyskuje wynagrodzenie, ale nie musi pojawiać się w firmie. Wypłata jest liczona tak samo, jak w przypadku urlopu.
Wypowiedzenie umowy o pracę bez zachowania okresu wypowiedzenia
W takim przypadku umowa o pracę jest rozwiązywana ze skutkiem natychmiastowym. Opcja ta jest możliwa np. wtedy, gdy pracodawca dopuścił się naruszenia praw i obowiązków pracownika lub wydano orzeczenie lekarskie stwierdzające szkodliwy wpływ wykonywanego zawodu na zdrowie danej osoby. Wówczas wypowiedzenie powinno zostać uzupełnione o powody, dla których zdecydowano się na rozwiązanie umowy we właśnie takim trybie. Muszą one mieć odniesienie do konkretnych artykułów Kodeksu Pracy.
Wypowiedzenie umowy o pracę za porozumieniem stron
Wypowiedzenie umowy o pracę za porozumieniem stron to ostatnia z dostępnych opcji. Wówczas pracownik i pracodawca wspólnie ustalają warunki przerwania stosunku pracy. Mowa tu m.in. o dokładnej dacie jego zakończenia i kwestii wypłacanego wynagrodzenia.
Informacja na temat wypracowanych ustaleń musi znaleźć się w piśmie. Należy zapisać ją w najdłuższym fragmencie tego dokumentu, czyli tym znajdującym się pod nagłówkiem. W takim przypadku również nie trzeba podawać przyczyny złożenia wypowiedzenia.
Wniosek wypowiedzenia umowy o pracę – o czym warto pamiętać?
Decydując się na złożenie wniosku wypowiedzenia umowy o pracę, warto pamiętać o kilku kwestiach, takich jak:
- • przygotowanie pisma w dwóch egzemplarzach – najlepiej, by zostały one podpisane przez obie strony. Będzie to przydatne w razie jakichkolwiek sporów;
- sporządzenie dokumentu w wersji z zachowaniem okresu wypowiedzenia i za porozumieniem stron – zabranie obu tych pism na spotkanie z pracodawcą pozwala na szybkie dopełnienie formalności, gdy zgodzi się on na zaproponowane warunki zakończenia współpracy;
- przygotowanie wypowiedzenia w formie pisemnej – mimo że ustne umowy mają taką samą moc, to trudno je udowodnić. Z tego powodu najlepiej przygotować wydrukowany lub elektroniczny dokument i wysłać go tak, by został po tym ślad;
- odpowiednie określenie dokładnej daty zakończenia współpracy – okres wypowiedzenia jest liczony od początku miesiąca. Oznacza to, że składając pismo np. w połowie stycznia, czas ten rozpocznie się dopiero 1 lutego;
- brak konieczności wskazywania powodu złożenia wypowiedzenia.
Oprócz tego warto zadbać o to, by po ustaniu stosunku pracy pracodawca wystawił świadectwo. Należy je przeczytać i upewnić się, że jest zgodne z rzeczywistością. W trakcie okresu wypowiedzenia pracownik może też wykorzystać zaległy lub bieżący urlop (za zgodą).