Jak wyrobić paszport?

Paszport jest dokumentem upoważniającym do przekraczania granic oraz legalnego przebywania na terenie innego kraju. Nie jest on wymagany w państwach Unii Europejskiej oraz należących do Strefy Schengen. Jednak wiele osób decyduje się na jego wyrobienie, aby móc podróżować także do innych miejsc. Dowiedz się, jak złożyć i wypełnić wniosek, aby uzyskać ten dokument.

Paszport jest dokumentem potwierdzającym tożsamość oraz obywatelstwo. Można używać go zamiast dowodu osobistego.

Gdzie złożyć wniosek o wydanie paszportu?

Wniosek składa się osobiście w oddziale ds. paszportów. Ich dokładne adresy oraz godziny przyjmowania interesantów można znaleźć na stronie internetowej Biuletynu Informacji Publicznej. Urzędnik utrwali dokument w formie elektronicznej na podstawie danych przedstawionych przez wnioskodawcę oraz zawartych w Rejestrze Dokumentów Paszportowych lub bazie PESEL. Wniosek musi zostać podpisany za pomocą urządzenia umożliwiającego elektroniczne złożenie podpisu.

Poniżej znajdziesz listę dokumentów oraz zasad wydawania paszportów w określonych przypadkach.

Dzieci do lat 5

• Wniosek składają rodzice lub jeden z nich (w takim przypadku potrzebna jest pisemna zgoda drugiego z nich potwierdzona przez urzędnika organu paszportowego, konsula lub notariusza). Jeśli rodzic nie wyraził zgody na wydanie paszportu, to konieczne jest przedstawienie prawomocne postanowienie sądu.
• Podczas składania wniosku niezbędne jest okazanie dowodów osobistych i skróconego/zupełnego odpisu aktu urodzenia lub dowodu dziecka. Jego obecność w urzędzie nie jest konieczna. W przypadku, gdy dziecko ma już ważny paszport, to nie trzeba przedstawiać aktu urodzenia.
• Do wniosku należy dołączyć jedno zdjęcie zgodne z wymogami, ważny paszport (jeśli ma), dowód uiszczenia opłaty w wysokości 30 zł.
• Paszporty wydawane dzieciom w tym wieku są ważne przez 5 lat.

Dzieci w wieku 5-12 lat

• W tym przypadku wymagane takie same dokumenty, jak wymienione powyżej. Dziecko musi jednak być obecne podczas składania wniosku.
  • Paszport jest ważny przez 5 lat, a opłata za jego wydanie wynosi 30 zł.

Ważne! Wniosek o paszport dla dziecka do 12 r.ż. można złożyć przez Internet.

Młodzież ucząca się w przedziale 12-18 lat

• Należy złożyć dokumenty wymienione powyżej, obecność dziecka jest obowiązkowa.
• Opłata za wydanie paszportu to 70 zł. Jest on ważny przez 10 lat.

Młodzież ucząca się powyżej 18 lat oraz studenci do 26. roku życia

• Wniosek należy złożyć osobiście i przedstawić paszport, jeśli jest lub dowód osobisty. Potrzebne jest zdjęcie zgodne z wytycznymi.
• W przypadku braku legitymacji studenckiej lub szkolnej opłata wynosi 140 zł. Te dokumenty uprawniają do zniżki, która obniża koszty wydania paszportu do 70 zł.
• Wydany paszport jest ważny przez 10 lat.

Emeryci, renciści oraz osoby niepełnosprawne

• Wniosek należy złożyć osobiście, przedstawiając dowód osobisty lub ważny paszport, jeśli jest. Konieczne jest także dołączenie fotografii zgodnej z wytycznymi.
• Standardowa opłata wynosi 140 zł. Osobom z legitymacją emeryta bądź rencisty lub orzeczeniem o stopniu niepełnosprawności przysługuje zniżka. Zastosowanie ulgi obniża opłatę do 70 zł.
• Wydany paszport jest ważny przez 10 lat.

Osoby w wieku powyżej 70 lat

• Wniosek należy złożyć osobiście wraz ze zdjęciem zgodnym z wymogami oraz dowodem osobistym lub ważnym paszportem, jeśli był wydany.
• Dokument jest ważny przez 10 lat, a jego wydanie jest bezpłatne.

Pozostałe osoby

• Wniosek trzeba złożyć osobiście wraz z dowodem osobistym lub ważnym paszportem oraz zdjęciem zgodnym z wytycznymi.
• Paszport jest ważny przez 10 lat. Opłata za jego wydanie to 140 zł.

Warto wiedzieć, że obowiązuje także zniżki dla osób z Kartą Dużej Rodziny. Dzięki niej małoletni do 12 r.ż. płacą za wydanie dokumentu tylko 15 zł, a uczniowie i studenci si 25 r.ż. 35 zł. Osoby dorosłe również mogą skorzystać ze zniżki wynoszącej 50%. W takim przypadku za paszport płacą 70 zł.

Z opłaty paszportowej są zwolnione nie tylko osoby, które ukończyły 70 lat, ale również:

• wyjeżdżające w celu długotrwałego leczenia lub mające się poddać operacji i przebywające w domach pomocy społecznej, zakładach opiekuńczych bądź korzystające z pomocy społecznej w formie stałych zasiłków,
• żołnierze skierowani do pełnienia służby poza granicami kraju (z wyłączeniem żołnierzy zawodowych),
• dysponujące prawomocnym orzeczeniem sądu dotyczącym nieważności decyzji o odmowie wydania lub unieważnieniu dokumentu przez organ paszportowy,
• te, które złożyły wniosek przed upływem terminu ważności poprzedniego dokumentu w związku z usunięciem niezgodności takich informacji, jak imię, nazwisko, miejsce i data urodzenia, płeć, obywatelstwo i numer PESEL (w trybie w trybie art. 11 ustawy z 24 września 2010 r. o ewidencji ludności Dz. U. z 2021 r. poz. 510, 1000, 1641 i 1978 oraz z 2022 r. poz. 350).

Ważne! Urzędnik może poprosić o przedstawienie dodatkowych dokumentów, jeśli będzie miał jakąkolwiek wątpliwość dotyczącą tożsamości czy obywatelstwa.

Podczas składania wniosku o wydanie paszportu pobierane są dane biometryczne w postaci odcisku palca. Należy przyłożyć go do specjalnego urządzenia, które odczyta i zapisze rozłożenie linii papilarnych. Chip z odciskami palców jest umieszczany w paszporcie. Tego rodzaju dokumenty są wydawane od 28 czerwca 2009 r.

Jak długo czeka się na wydanie paszportu?

Standardowo na wydanie paszportu trzeba czekać około 30 dni. Musisz odebrać go osobiście w tym samym punkcie, w którym składałeś wniosek. Jeśli planujesz podróż i wiesz, że nie zdążysz odebrać swojego dokumentu, możesz wyrobić paszport tymczasowy.

Paszport tymczasowy – wszystko, co musisz wiedzieć na jego temat

Paszport tymczasowy jest wydawany osobom, które:

• przebywają poza granicami Polski i czekają na odbiór dokumentu biometrycznego,
• nie mogą pozostawić swoich odcisków palców,
• muszą pilnie przekroczyć granicę w związku z: leczeniem, potrzebą szybkiego powrotu do miejsca zamieszkania,

• działalnością zawodową,
• chorobą lub pogrzebem,
• nauką lub rozwojem dzieci bądź koniecznością zapewnienia im opieki.

Na Lotnisku Chopina w Warszawie funkcjonuje punkt wydawania paszportów tymczasowych. Mogą do niego zgłosić się osoby, które:

• mają ważny bilet lotniczy i zapomniały zabrać ze sobą dokument uprawniający do odbycia podróż,
• dysponują paszportem, który utracił swoją ważność niedługo przed wylotem,
• dysponują paszportem, którego okres ważności jest zbyt krótki niż ten wymagany w miejscu, do którego leci.

Każda sytuacja jest rozpatrywana indywidualnie, a złożenie wniosku nie jest równoznaczne z możliwością otrzymania tymczasowego dokumentu. Należy także wiedzieć, że takiego paszportu na Lotnisku Chopina nie otrzyma osoba, która:

• otrzymała dokument już wcześniej i nie złożyła wniosku o wydanie standardowego paszportu,
• nigdy nie miała dokumentu tożsamości z numerem PESEL,
• ma dokument umożliwiający odbycie podróży do konkretnego miejsca.

Ważne! Nie wszystkie państwa respektują paszporty tymczasowe. Należy sprawdzić te informacje przed rozpoczęciem planowanej podróży.

Aby złożyć wniosek o dokument tymczasowy w punkcie paszportowym, musisz przygotować:

• aktualne zdjęcie zgodne z wytycznymi,
• dowód uiszczenia opłaty za wydanie paszportu, ważny dokument tożsamości.

Tak samo jak w przypadku zwykłego paszportu, urzędnik może poprosić o przedstawienie także innych dokumentów, jeśli pojawią się wątpliwości związane z ustaleniem tożsamości lub obywatelstwa. Wniosek z załącznikami można złożyć w każdym oddziale paszportowym lub w polskim konsulacie.

Opłata za wydanie tymczasowego dokumentu wynosi 30 zł. W przypadku, gdy wnioskodawca przebywa za granicą i zgłasza się do konsulatu, stosuje się opłaty zgodne z obowiązującym cennikiem, który można sprawdzić na stronie placówki.

Paszport tymczasowy jest wydawany tak szybko, jak to możliwe. Odbiera się go w tym samym miejscu, w którym był złożony wniosek. Na każdym dokumencie jest umieszczona data ważności. Nie może być ona dłuższa niż 365 dni.

Zasady wykonywania zdjęcia do paszportu

Najważniejsze zasady dotyczące wykonywania zdjęcia do paszportu:

• musi być aktualne i zrobione nie wcześniej niż 6 miesięcy przed złożeniem wniosku,
• nie można mieć na nim nakrycia głowy, okularów oraz innych akcesoriów uniemożliwiających lub utrudniających identyfikację osoby,
• musi przedstawiać całą głowę od jej czubka do górnej części barków,
• twarz powinna zajmować 70-80% zdjęcia,
• wymagany jest naturalny wyraz twarzy z zamkniętymi ustami.

Osoby z wadami wzroku mogą mieć okulary korekcyjne lub soczewki kontaktowe pod warunkiem, że oczy są w nich dobrze widoczne i nie zmieniają one kształtu lub koloru. W przypadku wrodzonych lub nabytych wad wzroku dopuszczalne są okulary z czarnymi szkłami, jednak niezbędne jest dołączenie orzeczenia o niepełnosprawności lub jej stopniu.

Osoby noszące zarost mogą go mieć na zdjęciu, ale pod warunkiem, że nie utrudnia on rozpoznania. Trzeba wziąć pod uwagę to, że w przypadku zgolenia wąsów czy brody może to wiązać się z problemami przy przekraczaniu granicy. Jeśli funkcjonariusz będzie miał problem z identyfikacją, czy to Ty jesteś na zdjęciu, z pewnością będziesz musiał okazać dodatkowy dokument tożsamości.

Dopuszczalne jest nakrycie głowy, jeśli wymagają tego zasady religijne. W takim przypadku wymagane jest jednak, aby twarz był dobrze widoczna, a jej owal wraz z linią uszu odsłonięty.

Twarz powinna być skierowana w obiektyw, a głowa nieprzekrzywiona. Oczy muszą być naturalnie otwarte, a usta zamknięte. W przypadku osób, których stan zdrowia nie pozwala na spełnienie tych wymogów, mogą na zdjęciu mieć np. nienaturalny wyraz twarzy.

Fotografię do paszportu należy złożyć wraz z wnioskiem w urzędzie. W przypadku dzieci do 12 r.ż. możliwe jest przesłanie go drogą elektroniczną. Należy dołączyć kolorową fotografię o minimalnej rozdzielczości 492 x 633 piksele i wielkości do 2,5 MB. Musi zachować proporcje odpowiadające fotografii o wymiarach 35 mm x 45 mm.

Jakie dane znajdują się w paszporcie?

Są to wszystkie dane pozwalające zidentyfikować tożsamość oraz obywatelstwo. W paszporcie znajdują się więc następujące informacje:

• imię (imiona),
• nazwisko,
• datę i miejsce urodzenia,
• numer PESEL,
• obywatelstwo,
• płeć,
• wizerunek twarzy,
• rodzaj dokumentu,
• serię i numer paszportu,
• dane dotyczące organu wydającego dokument,
• podpis (z wyłączeniem dzieci do 12 lat oraz osób, które nie mogą go samodzielnie złożyć),
• kraj wydania,
• datę wydania oraz ważności.

Paszport traci swoją ważność m.in. w następujących sytuacjach:

• po upływie określonego terminu,
• po odbiorze nowego dokumentu,
• w przypadku utraty polskiego obywatelstwa,
• po upływie 120 dni od zmiany nazwiska, imienia, płci, daty urodzenia czy numeru PESEL,
• na wniosek właściwego organu,
• po złożeniu wniosku o jego unieważnienie,
• po zgłoszeniu jego utraty, uszkodzenia lub niewłaściwego wykorzystania danych przez niepowołane osoby,
• po stwierdzeniu przez organ paszportowy wady technicznej lub błędnej personalizacji.

Ważne! Jeśli Twój paszport straci ważność podczas pobytu poza granicami kraju i tak będziesz mógł wjechać na nim do Polski.

Czy można mieć dwa polskie paszporty?

Tak, przepisy prawa umożliwiają dysponowanie dwoma ważnymi polskimi paszportami. Wydanie takiego dokumentu jest możliwe w następujących przypadkach:

• w celu ochrony swojego życia lub zdrowia,
• po pojawieniu się trudności w prowadzeniu działalności humanitarnej lub zawodowej, konieczności zapewnienia bezpieczeństwa państwa.

Drugi paszport może być potrzebny także w sytuacji, gdy przekroczenie granicy konkretnego kraju wiąże się z trudnościami z wyjazdem do innego państwa, które pozostaje z nim w konflikcie.

W celu wydania takiego dokumentu należy złożyć wniosek wraz z dokumentem potwierdzającym aktualną sytuację umożliwiającą otrzymanie drugiego paszportu. Niezbędne jest także aktualne zdjęcie zgodne z wytycznymi oraz dowód uiszczenia opłaty w wysokości 280 zł. Należy również przedstawić ważny paszport biometryczny. Taki dokument jest ważny przez 3 lata.

Jak postępować w przypadku utraty lub uszkodzenia paszportu?

Jeśli Twój paszport ulegnie uszkodzeniu, zostanie zgubiony lub skradziony, jak najszybciej poinformuj o tym fakcie urząd. W ten sposób unikniesz problemów związanych np. z posługiwaniem się Twoimi danymi osobowymi. Możesz to zrobić w następujący sposób:

• osobiście udać się do organu paszportowego,
• korzystając z elektronicznej usługi,
• wysłać elektroniczne pismo z kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem osobistym lub zaufanym,
• wysłać tradycyjne pismo z własnoręcznym podpisem poświadczonym przez notariusza,
• zgłosić się do polskiego konsulatu za granicą.

Możesz również skontaktować się z urzędem wojewódzkim, gdzie otrzymasz konkretne instrukcje, jak postępować w takiej sytuacji.