Nie wszyscy seniorzy korzystają z bankowości internetowej. Wielu z nich wciąż odbiera swoją emeryturę w gotówce. Generuje to pewne problemy, zwłaszcza w przypadku wyjazdu, niedyspozycji czy pobytu w szpitalu. Jak przygotować upoważnienie do odbioru emerytury w imieniu seniora?
Odbiór emerytury na poczcie
Osoby, które nie mają konta bankowego lub nie zgłosiły go w formularzu ZUS, mogą odbierać emeryturę w gotówce. Dostarcza ją listonosz i przekazuje po weryfikacji tożsamości adresata. W sytuacji, gdy emeryta nie ma w domu, przekaz trafia na pocztę. To właśnie tam można odebrać go w dogodnym terminie – osobiście lub wyznaczając pełnomocnika.
Aby emerytura mogła zostać wydana innej osobie niż adresat, konieczne jest przygotowanie pełnomocnictwa pocztowego. Dokument ten uprawnia nie tylko do odbioru listów ZUS-u, lecz także wszystkich innych przesyłek poleconych i przekazów.
Kogo można upoważnić do odbioru emerytury?
To, kto zostanie upoważniony do odbioru emerytury, zależy wyłącznie od woli emeryta. Warto jednak zadbać o to, by była to osoba godna zaufania – to w jej ręce trafią pieniądze, które mają za zadanie pokryć życiowe potrzeby seniora. Najczęściej jako pełnomocników wyznacza się członków rodziny, partnera, przyjaciół lub sąsiadów, z którymi od lat ma się bardzo dobre relacje. Jeśli senior nie ma w swoim otoczeniu zaufanych osób, najlepszym rozwiązaniem jest zmiana sposobu wypłacania emerytury na przelew bankowy.
Aby zostać pełnomocnikiem pocztowym, trzeba mieć co najmniej ograniczoną zdolność do czynności prawnych. Dotyczy ona osób w wieku od 13 lat. Oznacza to, że senior może upoważnić do odbioru przesyłki nawet nastoletniego wnuczka.
Ile kosztuje pełnomocnictwo do odbioru emerytury?
Upoważnienie do odbioru emerytury to standardowe pełnomocnictwo pocztowe. Koszt jego przygotowania różni się w zależności od terminu obowiązywania i wynosi:
- 6 zł – za pełnomocnictwo jednorazowe,
- 8 zł – za pełnomocnictwo okresowe (8 zł za każdy miesiąc lub jego część, gdy upoważnienie zaczyna obowiązywać np. w jego połowie),
- 26 zł – za pełnomocnictwo stałe.
Najbardziej opłacalną opcją jest przygotowanie upoważnienia bezterminowego. Nawet jeśli niedyspozycja emeryta dotychczas zdarzyła się tylko raz, to takie rozwiązanie pozwoli uniknąć problemów, gdy sytuacja powtórzy się w przyszłości – również za kilka lat. Pełnomocnictwo stałe można też cofnąć w dowolnym momencie.
Jak odwołać pełnomocnictwo stałe?
Jeśli doszło do utraty zaufania lub wystąpiły inne powody, dla których emeryt chce odwołać swojego pełnomocnika, może zrobić to od ręki. Wystarczy złożyć pisemne oświadczenie w placówce pocztowej, w której ustanowiono pełnomocnictwo. Warto też upewnić się, że pracownik poczty wprowadził informację o odwołaniu do systemu.
Takie oświadczenie można złożyć w dowolnym momencie (w godzinach otwarcia placówki pocztowej). Nie wymaga się też zgody pełnomocnika na cofnięcie mu uprawnień.
Jak przygotować pełnomocnictwo do odbioru emerytury?
Aby udzielić pełnomocnictwa pocztowego do odbioru emerytury, należy osobiście odwiedzić placówkę Poczty Polskiej. Wyjątek stanowi sytuacja, w której adresat nie jest w stanie samodzielnie się poruszać. W takim przypadku możliwe jest dopełnienie formalności w miejscu jego przebywania, po okazaniu dokumentu tożsamości.
Pełnomocnictwo musi mieć formę pisemną. W jego treści powinien znaleźć się dokładny zakres czynności, do których upoważniana jest dana osoba. Dokument musi być też opatrzony odręcznym podpisem emeryta.
Pełnomocnictwo w ZUS-ie
O ile do odbioru przesyłki poleconej z poczty potrzebne jest jedynie pełnomocnictwo pocztowe, o tyle w przypadku operacji w ZUS-ie trzeba przygotować inny dokument. To formularz ZUS PEL dostępny na stronie www.zus.pl lub na portalu PUE ZUS. Druk można pobrać też w placówkach ZUS-u – nie należy przygotowywać go samodzielnie, ponieważ Zakład Ubezpieczeń Społecznych może odmówić przyjęcia dokumentu w niewłaściwej formie.
W formularzu tym trzeba uzupełnić następujące informacje:
- PESEL, numer dokumentu potwierdzającego tożsamość, data urodzenia, adres i numer telefonu emeryta,
- oświadczenie – działanie w imieniu własnym lub firmy,
- dane pełnomocnika – PESEL, numer dokumentu potwierdzającego tożsamość, data urodzenia, adres i numer telefonu,
- zakres pełnomocnictwa – uprawnienia, jakie będzie mieć upoważniona osoba,
- data obowiązywania – jeśli pole nie zostanie uzupełnione, przyjmuje się, że status pełnomocnika jest ważny do odwołania.
Emeryt może nadać pełnomocnictwo do:
- załatwiania wszystkich spraw w ZUS-ie,
- otrzymywania deklaracji PIT,
- wykonania konkretnej czynności – wówczas dokładne informacje uzupełnia się ręcznie, a nie wybiera z dostępnych pól,
- załatwiania spraw za pośrednictwem Platformy Usług Elektronicznych.
Cofnięcie upoważnienia ZUS
Podobnie jak w przypadku pełnomocnictwa pocztowego, takie upoważnienie również można cofnąć lub zmienić. Wystarczy wypełnić wniosek PEL-O – osobiście w oddziale ZUS-u, na platformie PUE ZUS lub na wydrukowanym formularzu, który następnie trzeba wysłać pocztą.
Pełnomocnictwo ZUS online
Pełnomocnictwo ZUS można przygotować też online, przez platformę PUE ZUS. Wówczas druk jest generowany automatycznie i zawiera już podstawowe informacje o emerycie. Konieczne jest jedynie uzupełnienie pozostałych danych i podpisanie dokumentu kwalifikowanym podpisem lub zatwierdzenie go profilem zaufanym. Jeśli senior nie jest zarejestrowany w tych systemach, pozostaje mu przygotowanie upoważnienia osobiście w placówce ZUS lub wydrukowanie go i przesłanie pocztą.
Z czym wiąże się pełnomocnictwo ZUS?
Pełnomocnictwo ZUS nie jest tym samym co pełnomocnictwo pocztowe. Jeśli emeryt wpisze inną osobę w formularzu ZUS PEL i nada jej uprawnienia do odbioru korespondencji, to do niej będą adresowane kolejne przesyłki z emeryturą. Jeżeli zależy mu na tym, by listy wciąż trafiały bezpośrednio do niego, w druku należy uzupełnić pole „do wykonania konkretnej czynności/ załatwienia sprawy”. Wówczas pełnomocnictwo będzie obowiązywać jedynie przy konkretnej operacji i nie spowoduje zmiany adresata świadczenia.
Natomiast w sytuacji, gdy emeryt nie chce upoważniać innej osoby do załatwiania za niego spaw w ZUS-ie, ale czasami nie jest w stanie osobiście odebrać listu z pieniędzmi, lepszym wyborem będzie przygotowanie standardowego pełnomocnictwa pocztowego.
